Son dönemde Türkiye’de popülerleşen rooibos çayı faydaları ile dikkat çekiyor. Sağlıklı beslenenler tarafından özellikle tercih edilen rooibos çayı yan etkileri ise oldukça azdır. Vücudun gereksinimlerini karşılamada olumlu katkısı olan bu çay, hoş tadı ve güzel kokusuyla siyah çay veya kahve yerine tercih edilmeye başlandı.

“Kırmızı çay” olarak da bilinen rooibos çayının tüketimi Türkiye’de son dönemde yaygınlaşmaya devam ediyor. Kırmızı rengi, güzel tadı ve hoş kokusuyla giderek daha fazla tercih edilen rooibos çayı, sağlıklı beslenenlerin tükettiği içecekler arasında yer alıyor. Artık sıkça karşımıza çıkan rooibos çayı faydaları ile dikkatleri çekiyor. Rooibos çayı hakkında yapılan araştırmalarda bu çayın yararları keşfedilmeye devam ediyor.

Rooibos çayı nereden geliyor?

Türkiye’de giderek kullanımı artan bitki çaylarından biri olan rooibos çayı, “kırmızı çay” ya da “kızıl çay” olarak da anılmaktadır. Afrika kökenli bir bitki olan “kızıl çalı” bitkisinden (Aspalathus linearis) elde edilmektedir.

Güney Afrika’da Batı Cape’in küçük bir dağlık bölgesi olan Cederberg’te yetişmektedir. Çalı şeklinde bir bitki olan rooibos işleme sırasında fermantasyon işleminden geçirilir ve böylece kırmızı-kahverengi arasında bir renk verir. Diğer yandan rooibos çayının yeşil olanı ise fermantasyon işleminden geçirilmemiştir. Kırmızı rooibos çayı tatlı ve hoş kokuluyken, yeşil rooibos çayının tadı ise otsudur.

Rooibos bitkisinin yetiştirilme alanı oldukça dardır. Geçmişte ABD, Avustralya ve Çin gibi ülkelerde yetiştirilmesine yönelik çeşitli çalışmalar yapılsa da başarısız olmuştur. Bu kadar dar bir alanda yetişmesi, iklim değişikliğinin yaşandığı günümüzde bu bitkinin yaşamını tehdit etmektedir.

Faydaları

Rooibos çayı tadı ve kokusuyla da gönülleri kazansa da, asıl tercih edilme sebebi sağlıklı olmasıdır. Rooibos çay ve infüzyon yapımında kullanılır. İnfüzyon haricen akne, egzema ve dermatit gibi hastalıklar tedavisinde kullanılsa da, en fazla çay olarak tüketimi tercih edilmektedir. Kimyasal bileşiminde А, В1, В2, В5, В6, В12, С, D, Е, К ve РР vitaminleri; potasyum, kalsiyum, magnezyum, iyot, florin, bakır, manganez, demir, çinko, selenyum, fosfor ve sodyum bulunduran rooibos çayının faydaları üzerine çeşitli araştırmalar yapılmıştır.

*2009 yılında Foof and Chemical Toxicology’de yayımlanan bir araştırmada rooibos çayının kanserli tümörlerin boyutunun küçültülmesinde etkili olduğu belirtilmiştir.

*Eylül 2010’da Journal of Ethnopharmacology’de yayımlanan araştırmada çayın düzenli kullanılmasının kansere, yaşlanmanın etkilerine ve kalp hastalıklarına karşı koruyucu etkiye sahip olduğu belirtilmiştir. Aynı zamanda LDL kolesterolünü düşüren rooibos çayı, iyi kolesterol olarak bilinen HDL seviyesini ise yükselmektedir.

*Ohio Üniversite tarafından yapılan araştırmada rooibosta bulunan nothofagin’in sinir ve beyin fonksiyonu üzerinde koruyucu bir etkisi olduğu belirtilmiştir.

*Pediatrics International’de yayımlanan araştırmaya göre rooibos çayının düzenli kullanılması çocuklarda herhangi bir yan etkiye neden olmuyor. Hatta bitkinin ana vatanı Güney Afrika’da rooibos geleneksel olarak bebeklerde kolik tedavisinde kullanılmaktadır.

*Rooibos çayında bulunan kalsiyum, florid, manganez sağlıklı dişler için uzmanlar tarafından önerilen minareller arasındadır. Çayda ayrıca sodyum, potasyum, demir, bakır gibi minareller de bulunmaktadır.

Tüm bunların yanı sıra rooibos çayı popüler olarak hazımsızlık, mide yanması, bulantı, kusma gibi sindirim sorunlarında kullanılmaktadır. Ayrıca uçuk, aft, hafif yanıklar, pişik, cilt tahrişine karşı ve egzamanın kaşıntı, cilt kuruluğu gibi belirtilerini hafifletmek için de rooibos bitkisi tercih edilmektedir.